Quận Lê Chân là vùng đất có vị trí "Khai thiên lập địa" của nội đô thành phố Hải Phòng.
Thuở ban
đầu là ấp An Biên, tên Nôm làng Vẻn, thuộc huyện An Dương, phủ Kinh Môn, trấn Hải Dương.
Làng An
Biên - mảnh đất do Nữ tướng Lê Chân khai phá, khẩn hoang tạo dựng. Vùng đất gắn liền với
tên
tuổi, sự nghiệp của Nữ tướng Lê Chân, vị anh hùng có công lớn trong cuộc khởi nghĩa Hai
Bà Trưng
năm 40 sau Công nguyên. Nữ tướng Lê Chân sau khi hóa đã hiển Thánh trong lòng nhân dân,
trở
thành Phúc thần, Thành hoàng làng An Biên. Trải qua thời gian, Thánh mẫu Lê Chân luôn
phù trợ
cho quốc thái, dân an, được nhiều triều vua ban tặng sắc phong, gia tặng mỹ tự, với phẩm
chất
cao nhất "Thượng đẳng thần".
Thời phong kiến, vùng đất quận Lê Chân nằm trong vùng biên viên trấn Đông (tỉnh Đông,
nay là
tỉnh Hải Dương) của kinh thành Thăng Long. Trấn Đông là một trấn rất trọng yếu trong tứ
trấn
chính của thời đó. Khi Tổ quốc lâm nguy, những người dân nơi đây đã anh dũng, can
trường, mưu
trí, trực tiếp chiến đấu chống kẻ thù xâm lược mà tiêu biểu là 3 lần đánh tan quân
Nguyên -
Mông. Trong suốt giai đoạn lịch sử trên, trải qua lao động sản xuất, chiến đấu, xây dựng
cuộc
sống, người dân quận Lê Chân đã kiến tạo nên những giá trị văn hiến của địa phương, xuất
hiện
nhiều hiền tài là văn thần, võ tướng. Những tướng lĩnh cầm quân đánh giặc ngoại xâm bảo
vệ đất
nước, thời Trần có Vũ Chí Thắng, Vũ Nạp, Phạm Hữu Điều... thời Mạc có Phạm Tử Nghi, văn
thần
thời Lê Sơ có những bậc đại khoa, giúp triều đình xây dựng nền thịnh trị giang sơn như:
Ngô Kim
Húc, Đỗ Bảo Chân. Triều Mạc có Đặng Đức Thi... Đặc biệt trong số danh thần, võ tướng
trên có
Phạm Tử Nghi, người làng Vĩnh Niệm (nay là phường Vĩnh Niệm), một nhân vật được nhiều sử
sách
ghi chép. Ông được tôn kính truyền tụng rất thiêng liêng và sâu rộng trong dân gian.
Qua hai ngàn năm kiến tạo và bảo vệ quê hương, đất nước, nhân dân Lê Chân đã phải đương
đầu với
bao khó khăn, gian khổ, hiểm nguy trước thiên nhiên khắc nghiệt và kẻ thù ngoại bang.
Nhưng tinh
thần cần cù, quả cảm, sáng tạo trong lao động sản xuất, kiên cường, anh dũng, bất khuất
trong
chiến đấu chống kẻ thù xâm lược từ thời Nữ tướng Lê Chân được rèn luyện, thử thách, tinh
lọc qua
thời gian đã trở thành truyền thống tốt đẹp, quý báu của nhân dân quận Lê Chân. Đồng
hành cùng
những chặng đường lịch sử của đất nước, nhân dân Lê Chân đã xây đắp, vun trồng nên giá
trị những
công trình kiến trúc tín ngưỡng tôn giáo, những di tích lịch sử, văn hóa như: đình,
chùa, miếu,
đền, nhà thờ, từ đường dòng họ... cùng những lễ hội cổ truyền, sinh hoạt văn hóa, phong
tục tốt
đẹp và những làng nghề truyền thống là những di sản văn hoá vô cùng giá trị. Theo thống
kê chưa
đầy đủ, hiện nay trên địa bàn quận Lê Chân có trên 50 di tích lịch sử văn hóa và di sản
văn hóa
phi vật thể. Những di sản văn hóa trên của quận Lê Chân lưu giữ sâu sắc dấu tích lịch sử
văn hóa
trải dài từ thời Nữ tướng Lê Chân đến thời đại Hồ Chí Minh. Trong đó có 10 Di tích lịch
sử văn
hóa quốc gia; 01 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; 10 Di tích lịch sử văn hóa cấp
thành phố;
01 "Cây di sản Việt Nam".
Số liệu thống kê trên cho biết diện mạo di sản văn hóa quận Lê Chân có mật độ đậm nét
trong cộng
đồng dân cư, có số lượng lớn nhất trong các quận nội thành Hải Phòng. Di tích lịch sử
văn hóa
quận Lê Chân mang tính độc đáo, có tính đặc trưng, tiêu biểu, đại diện cho cả hệ thống
di sản
văn hóa của thành phố Hải Phòng và quốc gia như đình Hàng Kênh, Đền Nghè, Lễ hội truyền
thống Nữ
tướng Lê Chân, Di sản văn hóa phi vật thể Chợ Hàng, Trường Bonnal (Bình Chuẩn), nay là
trường
THPT Ngô Quyền... Những di sản văn hóa quý giá nêu trên đang được nhân dân quận Lê Chân
gìn giữ,
bảo tồn và phát huy. Hệ thống di sản văn hóa là niềm vinh dự, tự hào, một động lực, một
tiềm
năng to lớn tạo nên sức mạnh tinh thần để nhân dân quận Lê Chân vươn lên đạt những thành
tựu,
những đỉnh cao mới trong phát triển kinh tế, xây dựng đời sống văn hóa - xã hội hiện nay
và
tương lai.